Kraków, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2000. — 390 s.
Część druga dzieła "Od strony kresów" stanowi obszerny i wielo stronny przegląd kluczowych problemów i zjawisk z zakresu literatury pięknej i użytkowej, życia kulturalnego w jego różnorodnych przeja wach i ujęciach, przemian języka i ich związku z widzeniem świata, działalności społecznej i politycznej w warunkach ograniczonych możliwości. Wiele spośród przedstawionych studiów traktuje opracowaną w nich problematykę w sposób wyraźnie dynamiczny - wytyczając zadania na przyszłość, otwierając perspektywy badawcze.
Książka w sposób istotny wzbogaca wiedzę o tej tak mało jeszcze zbadanej - mimo licznych publikacji w ciągu lat ostatnich - dziedzinie jak kultura polska na dawnych Kresach Wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej.